Vrouwen en hartgezondheid: aandachtspunten voor vrouwen

Niet iedereen is op de hoogte van de verschillen bij hart- en vaatziekten tussen mannen en vrouwen. We hebben een gesprek met cardioloog dr. David Haitsma van HartKliniek. Hij legt uit waarom het van vitaal belang is dat vrouwen aandacht besteden aan een gezonde levensstijl en streven naar een gezondere balans in hun leven. Volgens hem kan prestatiedruk hun gezondheid namelijk beïnvloeden. Dr. Haitsma benadrukt niet alleen het belang van persoonlijke aandacht als arts voor hartpatiënten, maar ook dat vrouwen hun eigen gezondheidsklachten serieus moeten nemen om hun welzijn te verbeteren. Samen met dr. Haitsma verkennen we kwesties met betrekking tot de gezondheid en het welzijn van vrouwen.

Tekst: Kathy van Maaren
Beeld: HartKliniek

Unieke aandacht voor vrouwen

Volgens dr. Haitsma bestaan mannen en vrouwen min of meer uit dezelfde blauwdruk als het op het hart- en vaatsysteem aankomt. Maar er zijn opvallende verschillen als het gaat om problemen met de doorbloeding van het hart. Mannen hebben vaker problemen met grote en middelgrote bloedvaten, terwijl vrouwen deze problemen vaker in de kleinere bloedvaten ervaren. “De kleine bloedvaatjes kunnen verkrampingen kennen. Als er verkramping ontstaat in een bloedvat kan het bloed er veel minder makkelijk of onvoldoende doorheen stromen”, legt dr. Haitsma uit. 

Klachten bij problemen in kleine bloedvaten

Wat klachten betreft, is er geen standaardscenario. De symptomen die patiënten ervaren bij een dichtgeslibd bloedvat of een verkrampend bloedvat variëren per persoon. Daarom benadrukt dr. Haitsma het belang van luisteren naar het verhaal van de patiënt en het begrijpen van de context. “Daarbij moet ik loslaten wat mij vroeger geleerd is in de collegebanken. Daar werd mij bijgebracht dat klachten pas van belang waren als de patiënt pijn had, bijvoorbeeld in de linkerarm. Maar er zijn ook andere, minder gehoorde, aanwijzingen dat er een probleem zou kunnen zijn aan het hart. Zoals vermoeidheid, pijn in de rug en ongemak.”

Bloeddruk en vrouwen

Een verhoogde bloeddruk kan zich sluipend ontwikkelen. Vrouwen kunnen oneerlijkerwijs een steilere stijging van de bloeddruk ervaren, vooral na de menopauze. Het is essentieel voor vrouwen tussen de 35 en 50 jaar om bewust te zijn van risicofactoren en actief te werken aan het behouden van een gezonde bloeddruk. Dr. Haitsma vertelt hierover het volgende: “Een langdurige hoge bloeddruk kan onbedoelde slijtage van de bloedvaten betekenen. Dat is schadelijk voor alle bloedvaten en die zitten natuurlijk door het hele lichaam. Slijtage aan de bloedvaten kan leiden tot versnelde aderverkalking. Het zorgt ook voor een hoger risico op bloedklontering en mogelijk zelfs een scheur van een binnenste bloedvat. Het is dus erg belangrijk om de bloeddruk regelmatig te laten meten, bijvoorbeeld bij de huisarts.”

Gezonde levensstijl en balans

Dr. Haitsma benadrukt het belang van een gezonde levensstijl, waaronder stoppen met roken, gezond gewicht behouden en regelmatige lichaamsbeweging. Hij benadrukt dat stress op de lange termijn ook schadelijk kan zijn voor de gezondheid van het hart en raadt aan een balans te vinden tussen werk, plezier, activiteit en ontspanning.

“We zijn allemaal eigenlijk te druk om alles te doen. Er komt een grotere druk op vrouwen, waarschijnlijk vanuit cultuur, om alles te willen doen. Waardoor vrouwen die ik spreek vaak prestatiedrang hebben en soms ook overmatige bezorgdheid. Ze maken zich druk over het huishouden, het werk, de kinderen, de kleinkinderen, de buurt noem maar op. Ze trekken zich heel veel aan.” Haitsma benadrukt dat deze vrouwen zich enorm inzetten en veel verantwoordelijkheden dragen. Maar dat dit ook kan leiden tot te veel stress, wat op den duur slecht kan zijn voor hun gezondheid, vooral voor het hart.

Rol van HartKliniek

HartKliniek is een landelijke organisatie van kleinschalige zelfstandige behandelcentra voor hart- en vaatziekten. Zowel mannen als vrouwen komen met hartklachten bij HartKliniek. Soms is een vrouwelijke patiënt die bij HartKliniek terecht komt al meerdere keren voor beoordeling geweest in een ziekenhuis. “Daar wordt vaak niet zo gedetailleerd en rustig met de patiënt gesproken. Tijdsbeperkingen van spreekuren vormen daar vaak een uitdaging. Bij HartKliniek hebben we meer mogelijkheden voor een-op-een contact en hebben we meer tijd voor de context van het verhaal van de patiënt.”

Vroege aandacht voor klachten

Het is van cruciaal belang dat vrouwen hun eigen klachten niet wegwuiven. Dr. Haitsma moedigt vrouwen daarom aan om vage klachten serieus te nemen en deze met hun arts te bespreken. Hij benadrukt dat vroegtijdige aandacht voor gezondheidsklachten kan leiden tot kleine veranderingen die aanzienlijke gezondheidswinst opleveren en bijdragen aan gezonder ouder worden. “Als je langer wacht bestaat de kans dat de veranderingen in je lichaam veel meer zijn ingeslepen en dan is verbetering veel lastiger.”

Door bewust te zijn van risicofactoren, een gezonde levensstijl na te streven en klachten serieus te nemen, kunnen vrouwen hun kansen vergroten om hart- en vaatziekten te voorkomen en om een gezonder leven te leiden.  Het komt volgens dr. Haitsma voor dat vrouwen denken: laat ik nog even aanzien, zijn deze klachten nou wel iets. Vrouwen moeten volgens hem een beetje aangemoedigd worden om eerder aan de bel te trekken. “En eerlijk vertellen wat er aan de hand is. Niemand kan het voor je voelen. Dat moet je zelf doen.”

Samengevat, het is cruciaal dat vrouwen zich bewust zijn van hun eigen welzijn. Het is belangrijk om op tijd aan de bel te trekken en open te communiceren over hun gezondheid.

Bronnen: HartKliniek, Hartstichting

Lees hier het verhaal van Corinne, zij kreeg 15 jaar na cardiologisch onderzoek toch een hartinfarct: ‘Het lag aan de overgang, zeiden ze’