Kennis redt levens: het belang van hart- en vaatziekte bewustzijn bij vrouwen

En dit is waarom die kennis van levensbelang is

Wist je dat, hart- en vaatziekten de nummer één doodsoorzaak zijn bij vrouwen? Wat nog verontrustender is, is dat veel vrouwen niet op de hoogte zijn van de specifieke risico's die ze lopen. Nu hoor ik je denken: ik heb geen last van mijn hart. Maar juist nu is de kennis belangrijk. 

Tekst: Kathy van Maaren
Beeld: Pixabay

Vrouwen tussen de 35 en 50 jaar bevinden zich in een leeftijdsgroep die jonger is dan de grootste risicogroep. Niet alle vrouwen bezitten genoeg kennis over wat de verschillen zijn bij hart- en vaatziekten tussen mannen en vrouwen. Blijkt uit onderzoek van Janneke Wittekoek, een toonaangevend expert op het gebied van het vrouwenhart. Terwijl hoe sneller de symptomen herkend worden, hoe groter de kans is op herstel bij de patiënt. “Logischerwijs geldt dus: hoe meer mensen de symptomen kunnen herkennen, hoe sneller een hartaanval of beroerte herkend kan worden”, laat de Hartstichting weten. Kennis over hart- en vaatziekte is dus belangrijker dan je misschien denkt. Daarom neem ik je op Jongvrouwenhart middels een spoedcursus mee in de wereld van het vrouwenhart.

Vrouwenhart als term

‘Het vrouwenhart’ is een term die gebruikt wordt om het onderwerp hart- in vaatziekten bij vrouwen in één woord te vatten. Het hart van mannen en vrouwen verschilt anatomisch weinig van elkaar, maar het vrouwenhart is bijvoorbeeld kleiner dan het mannenhart, volgens HartKliniek. De uiting van hart- en vaatziekten is wel duidelijk anders.

Andere symptomen

Volgens de Hartstichting worden symptomen bij vrouwen nog steeds gemist. “Omdat het ziektebeeld er heel anders uit kan zien dan bij mannen. Vrouwen hebben bij een hartinfarct vaker signalen die minder duidelijk zijn en misschien ook niet direct aan hartproblemen doen denken, zoals pijn in de kaak en rug, duizeligheid en hartkloppingen.” Meer van deze symptomen komen aan bod in een later artikel op Jongvrouwenhart. Zo doe je steeds meer belangrijke kennis op over je eigen lichaam.

De signalen van een hartaandoening kunnen zich bij vrouwen dus anders uiten. Hier zegt de Hartstichting het volgende over: “Het stellen van de juiste diagnose is bij vrouwen zoals gezegd nog moeilijk. Zo hebben vrouwen vaker problemen in de kleine hartvaatjes dan mannen. Deze vaatjes zijn bij een standaard hartkatheterisatie niet te zien. Het is belangrijk dat iedereen op tijd de beste behandeling krijgt. Inzicht in verschil in klachten, onder andere tussen mannen en vrouwen, is daarvoor essentieel. Er is al veel wetenschappelijke kennis beschikbaar op dit gebied, maar die kennis moet ook terechtkomen bij patiënten en zorgverleners. Doel is om eerder de diagnose te stellen en sneller de juiste behandeling te beginnen. Voor een goede diagnose van hart- en vaatziekten moet de arts de klachten goed begrijpen en interpreteren. Ook is het belangrijk dat vrouwen hun klachten duidelijk en tijdig aangeven. Daarbij wordt er nog steeds te weinig rekening gehouden met verschillen tussen mannen en vrouwen in wetenschappelijk onderzoek. Dat blijkt uit onderzoek van de Hartstichting. Als onderzoekers deze verschillen wel meenemen, kan de diagnose, behandeling en risicobepaling van hart- en vaatziekten bij vrouwen verbeteren.”

Lees hier alles over symptomen en andere kennis over het vrouwenhart die iedere jonge vrouw zou moeten weten.

Cijfers weinig kennis

Dat vrouwen weinig kennis hebben over verschillen in hart- en vaatziekten tussen mannen en vrouwen blijkt uit een experiment van Janneke Wittekoek. Zij heeft voor haar boek ‘Het Vrouwenhart’ in 2017 bij 5.190 vrouwen een enquête afgenomen. 52% van hen wist de verschillen tussen mannen en vrouwen niet. Het is van belang dat vrouwen die verschillen wel kennen, want een op de vier vrouwen in Nederland overlijdt aan de gevolgen van hart- en vaatziekten. Blijkt ook uit het boek van Wittekoek. Daarom roept zij iedere vrouw op om haar getallen te kennen. “Het is belangrijk dat deze vrouwen zelf weten wat hun risicofactoren zijn.”

Onderzoek

Er wordt steeds meer onderzoek gedaan naar hart- en vaatziekte bij vrouwen. Professor Hester den Ruijter van het UMC Utrecht leidt met een andere professor een groot Nederlands onderzoeksprogramma naar hart- en vaatziekten bij vrouwen. “Vooral bij vrouwen onder de 60 jaar heeft het niet of te laat stellen van een diagnose een enorme impact”, volgens Den Ruijter.

En dit soort onderzoek is belangrijk. Omdat de wereld is afgestemd, getest en gebouwd op de Reference man. Een witte man van 1,75m en tachtig kilo, zo vermeldt de Universiteit Utrecht. Er wordt dus steeds meer onderzoek gedaan specifiek gefocust op de vrouw.

Bronnen: Appelman & Lennep, 2017, 'Het Vrouwenhart' Janneke Wittekoek, Hartstichting, HartKliniek, UMC Utrecht, Universiteit Utrecht